آلودگی هوا و تکرار فرافکنی مسوولان
آلودگی هوا که همه‌ساله با شروع فصل سرما به فهرست بلندبالای اقتصادی و اجتماعی ما خصوصا در کلانشهرها افزوده می‌شود از جمله رویدادهایی است که طبق معمول نه هیچ نهاد و سازمانی نقش و مسوولیت خود را در به وجود آوردن آن می‌پذیرد و نه راه‌حلی عملی برای آن ارائه می‌دهد. همچنان که شاهد بوده‌ایم در ارتباط با روزهای شدت گرفتن آلودگی هوای تهران و سایر کلانشهرها تنها شاهکاری که دولت از خود بروز داد اعلام تعطیلی مراکز آموزشی از سطوح دبستان تا دانشگاه بوده و مسوولان شهرداری و دیگر سازمان‌هایی که حوزه مسوولیت و نحوه عملکرد آنها هر کدام به نحوی از انحا در آلوده‌سازی هوا دخالت داشته است، جز سخنرانی و انجام مصاحبه‌های مطبوعاتی و رادیو و تلویزیونی و دادن وعده‌های سر خرمن به مردم کار دیگری انجام نداده‌اند. سازمان عریض و طویل محیط‌زیست هم که ظاهرا وظیفه ذاتی آن حفاظت از محیط‌زیست یعنی آب و خاک و هوای کشور است مثل دیگر مواردی که محیط‌زیست ما مورد تهاجم قرار گرفته، نظاره‌گر بی‌تفاوت بلاهایی بوده که آلودگی هوا بر سر کلانشهرها و ساکنان آن آورده است.
به کلام دیگر مسوولان هر یک از سازمان‌های مرتبط با عوامل آلوده‌سازی هوای کلانشهرها در روزهای سرد سال از شیوه و فرهنگ مرسوم فرافکنی پیروی کرده‌اند. با اینکه برخی کارشناسان مستقل مسائل محیط‌زیست در مصاحبه‌ها و یادداشت‌های مطبوعاتی خود عوامل چندی از جمله استاندارد نبودن بنزین‌های تولیدی در پالایشگاه‌های کشور، تکنولوژی کهنه و عقب‌مانده خودروهای ساخت صنعت انحصاری و بدون رقیب خودروسازی داخلی و کوتاهی شهرداری تهران در نوسازی و توسعه شبکه حمل‌و‌نقل عمومی این کلانشهر را متهم اصلی آلودگی هوای کلانشهرها خصوصا کلانشهر تهران معرفی کردند اما نه وزارت نفت، نه وزارت صنعت و معدن و نه شهرداری و نه کل ساختار تشکیلات دولت نه‌تنها مسوولیتی را در ارتباط با آلودگی مرگبار هوای تهران و دیگر کلانشهرها بر عهده نگرفتند که حتی زحمت یک پوزش‌خواهی کوچک از بابت سوءمدیریت و کوتاهی‌های بزرگ خود از مردم را به خود ندادند، درست مثل سوءمدیریت‌هایی که در حوزه‌های اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی به وفور مرتکب شده و به آسانی از کنار آن گذشته‌اند. وزارت نفت، اساتید و کارشناسانی را که استاندارد نبودن بنزین تولیدی پالایشگاه‌های کشور را از عوامل آلوده‌کننده هوا می‌شناسند، طلبکارانه مورد عتاب و خطاب قرار می‌دهد و بدون ارائه سند و مدرک اثباتی برای مدعای خودش، نظرات آنها را رد می‌کند. وزارت صنعت و معدن که خودش بهتر از هر کس می‌داند خودروهای تولید داخل بیشترین سهم را در آلوده‌سازی هوای کلانشهرهای کشور دارند، نمی‌خواهد یا نمی‌تواند گردانندگان بی‌خیال صنعت خودروسازی انحصاری و عزیزکرده را مورد مواخذه قرار دهد و …
حداقل از آنها بخواهد اندکی در قبال جان و سلامت میلیون‌ها ایرانی احساس مسوولیت کنند و با تعبیه کاتالیزورهایی روی موتور خودروهای تولیدی خود میزان آلاینده‌های گازهای خروجی آنها را تا حدی کاهش دهند و شهرداری تهران و احتمالا سایر کلانشهرهای کشور هم حاضر نیستند به جای انداختن تمام گناه آلودگی هوا به گردن خودروهای شخصی و تبدیل مشکل آلودگی هوا به وسیله‌ای برای کسب هر چه بیشتر درآمد از راه فروش طرح ترافیک، مجوزهای روزانه ورود به محدوده طرح ترافیک و توسعه محدوده ممنوعه ترافیک و بستن عوارض بر طرح زود و فرد خودساخته و اقدامات دیگری از این دست، کمترین اقدامی در جهت نوسازی و توسعه شبکه حمل‌و‌نقل عمومی و از رده خارج کردن اتوبوس‌هایی که سال‌هاست عمر مفید آنها سپری شده است، انجام نمی‌دهد. روند بسیار کند توسعه خطوط مترو و تکمیل و بهره‌برداری از ایستگاه‌های در دست ساخت نشانه‌های دیگری از کم‌توجهی مدیریت شهری تهران به ایفای کامل نقش خود در کاهش آلودگی هواست که شورای شهر و شهرداری به یک اندازه باید به خاطر این همه تعلل به شهروندان تهرانی پاسخگو باشند. به تعطیلی کشیده شدن مراکز آموزشی و ابتدایی و متوسطه و دانشگاهی در بسیاری از روزهای چند هفته اخیر و محروم ماندن کودکان و نوجوانان و جوانان کشور از حضور در کلاس‌های درس نتیجه همین سوءمدیریت‌ها و کوتاهی‌ها و غفلت‌ورزی‌های بدون مواخذه شهرداری‌ها و سازمان‌های رنگارنگ دولتی است که سالیان درازی است به شانه خالی کردن از زیر بار مسوولیت‌های خود عادت کرده‌اند و بهای آن را مردم دارند با به خطر انداختن سلامت ریه‌های خود و ابتلا به انواع بیماری‌ها می‌پردازند. وقتی در ساختارهای مدیریتی خرد و کلان ما شایسته‌سالاری جای خود را به رابطه‌سالاری قوم و تبارسالاری می‌دهد، آلودگی هوا، اختلاس، مفاسد پایان‌ناپذیر اقتصادی و انواع دیگر مفاسد و آلودگی‌ها به سرنوشت محتوم یک جامعه تبدیل می‌شود و راه گریزی از آن وجود ندارد.
کلمات کلیدی : مشکل آلودگی هوا
نویسنده : غلامرضا کیامهر
تاریخ انتشار : 1398/10/08
فایل های پیوست
